Thursday, September 18, 2014

Görünən kimin "qulaqlarıdır"?

Bir qədər əvvəl Bakıda saxlanılan və sonra prokurorluqda dindirilən ABŞ vətəndaşı Səid Nuri Turan agentliyinə bunları bildirib:
“Mənə MKİ ilə ehtimal olunan əlaqələrim haqqında absurd suallar verirdilər. Məndən Stenli Makkristal, Devid Petreus və digər yüksək səviyyəli hərbiçilərlə şəxsən tanış olduğumu, guya onların mənə təlimat verdiyini etiraf etməyimi tələb ediblər. Başa düşdüm ki, məni həbs etmək və Qərb və yerli QHT-lərin Azərbaycan hakimiyyətinə qarşı əsli olmayan sövdələşmənin iştirakçısı kimi təqdim etmək istəyirlər”, 
Səid Nurinin dediklərinə zərrə qədər də şübhəm yoxdur, çünki vaxtilə belə bir presedent hələ 2005-ci ildə dövlət çevrilişinə cəhddə ittiham edilərək həbs olunan nazirlərdən biri ilə bağlı da olmuşdu. O zaman müstəntiqlər sabiq nazirdən ABŞ-ın sabiq dövlət katibi Madlen Olbrayta qarşı ifadə istəyərək, həbsdə olan nazirdən Olbraytın onu inqilaba sövq etməsi barədə ifadə istəmişdilər. Sanki nazır bunu "etiraf eləsəydi", Olbraytı tutub gətirib içəri salacaqdılar. Olbraytla bağlı anlamaq olardı, çünki o, dünyanın ən tanınan siyasətçilərindən biridir və mümkündür ki, Azərbaycan müstəntiqləri onun adına hardasa rast gəliblər, hərçənd ki, müstəntiqin belə bir cəhdi onun şəxsi təşəbbüsünün məhsulu olardısa, işin onun üçün nə ilə bitəcəyini təsəvvür eləmək çətin deyil. Başqa sözlərlə, o zaman müstəntiq siyasi sifarişi yerinə yetirmişdi, amma sifarişçilərinin istəyini yerinə yetirməyə müvəffəq olmamışdı. Amma Pentaqon generallarına gəlincə, situasiya bir qədər fərqli, daha doğrusu, bir qədər daha aydın görünür. Belə ki, Azərbaycan istintaqına ABŞ-ın adlı-sanlı generalları Devid Petreus və Stenli Makkristal haqda hansısa məlumatların lazım olması xeyli şübhəli görünür. Bir də ki, kiçik bir ölkənin prokurorluğunun istintaqının bu ranqda ABŞ hərbçilərilə maraqlanmasının və ya onlara qarşı ifadə almaq cəhdinin arxasında başqa mətləblər dayana bilər. Əvvəla, dünyadan xəbəri olmaları xeyli suallar doğuran prokurorluq müstəntiqlərinin bu adları bilməsi belə şübhəli görünür, nəinki onların fəaliyyətilə maraqlanması, ikincisi, Olbrayt məsələsində olduğu kimi, burda da Səid Nuridən onlara qarşı ifadə ala bilmək belə heç nə demək deyil. Bircə şeydən savayı, əlbəttə. Olbrayt məsələsində olduğu kimi, burda da Azərbaycan istintaqının "maraqlı sualları" ABŞ administrasiyasına çatır və ikitərəfli münasibətlərə öz təsirini göstərir. Bu təsirin necə olacağını isə ehtimal etmək bir o qədər də çətin deyil. Bu dəfəki halda Olbrayt məsələsindən fərqli daha bir detal diqqət çəkir: istintaqın ABŞ rəsmisi ilə bağlı məqsədli sualları haqda məlumat cəmiyyətə agentura vasitəsilə "sızdırılmır", birbaşa ABŞ vətəndaşına ünvanlandığından sonradan mətbuata çıxır. Hələliksə aydın olmayan bircə sualdır ki, bu rəsmi Bakının artıq xarici siyasət kursunu müəyyənləşdirməsinin anonsudur, yoxsa Pentaqon generalları ilə bağlı Azərbaycan prokurorluğunun suallarının arxasından görünən hansısa xarici dövlətin kəşfiyyat orqanlarının "qulaqlarıdır"? Bəlkə də elə hər ikisi, kim bilir...